تحلیل تطبیقی بحران معنا و جستجوی معنویت: مطالعه موردی معماری مسکونی معاصر غرب و ایران

نویسندگان

    هومن رنجبر دانشجوی دکترای تخصصی، گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
    محسن وفامهر * استاد، گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران | استاد، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران dr.vafamehr@iau.ac.ir
    سید محمد خسرو صحاف استادیار، گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
    محسن طبسی دانشیار، گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

کلمات کلیدی:

بحران معنا, معنویت, معماری معاصر غرب, معماری معاصر ایران, درون گرایی, تحلیل تطبیقی

چکیده

این پژوهش با هدف تحلیل تطبیقی راهکارهای معماری غرب و ایران برای غلبه بر بحران معنا در مسکن معاصر انجام شده است. بحران معنا ریشه در تقلیل‌گرایی ابزاری و نفی ابعاد معنوی در مدرنیسم غربی داشت. این تحقیق کیفی با رویکرد تطبیقی و استفاده از یک چارچوب تحلیلی هشت‌شاخصه، چهار مورد مسکونی کلیدی (شامل خانه‌ی وانا ونتوری و مجتمع مالاگوئرا از غرب؛ و خانه درون و دو خانه برای دو دوست از ایران) را مورد واکاوی قرار می‌دهد. یافته‌ها یک واگرایی بنیادین را در رویکرد به معنا نشان می‌دهند: راهبرد پسامدرن غرب بر نقد انتقادی و نمادگرایی سکولار متمرکز است. برای مثال، ونتوری با نفی سلسله مراتب و مالاگوئرا با منطقه‌گرایی اجتماعی، معنا را در تجربه زیسته و بستر سکولار جستجو می‌کنند. در مقابل، راهبرد معماری معاصر ایران بر جستجوی معنویت قدسی و اصول حکمت اسلامی-ایرانی استوار است. نمونه‌های ایرانی با احیای آستانه‌های سلسله‌مراتبی (خانه درون) و و تأکید بر اخلاق ساخت و مدیریت روابط جمعی (دو خانه برای دو دوست)، نشان دادند که معنای پایدار در حریم فضایی و تجربه حسی عاطفی نهفته است. در حالی که غرب با نفی و کنایه (سکولار) به دنبال معناست، ایران با احیا و پیوند قدسی (معنوی) به آن دست می‌یابد. معماری آینده نیازمند رویکردی است که اصالت معنای فرهنگی و معنوی را با ضرورت‌های پدیدارشناسانه درهم‌آمیزد و از بیانیه ایستا به سمت گفتگوی پویا حرکت کند.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

1. Pérez-Gómez A. Architecture and the crisis of modern science. Cambridge: The MIT Press; 1983.

2. Norberg-Schulz C. Genius loci: Towards a phenomenology of architecture: Rizzoli International Publications; 1980.

3. Ardalan N, Bakhtiar L. The sense of unity: The Sufi tradition in Persian architecture. Chicago: University of Chicago Press; 1973.

4. Nasr T. The Role of 'Urban Signs' in Analyzing the Components of 'Identity' and 'Culture' in the Image of the Iranian City (Case Study: The Cityscape of Shiraz). Journal of Urban Identity. 2017;11(29).

5. Bachelard G. The poetics of space. Translated by M. Jolas ed: Beacon Press; 1964.

6. Ghobadian V. Philosophical Approach in Studying Iranian Architecture. Iranian Journal of Architecture, SID. 1999.

7. Mohammadi A. Investigating the Concept of Place in Modern and Post-Modern Architecture. Bagh-e Nazar Journal. 2015;12(36):15-28.

8. Heydari F, Karimi S. The Manifestation of Islamic-Iranian Spirituality in Contemporary Mosque Architecture. 2018.

9. Pazhouheshgar S, Ahmadi B, Karami J. Investigating the Crisis of Meaning in Contemporary Architecture by a Phenomenological Approach. 2021.

10. Habermas J. The Theory of Communicative Action, Vol. I: Reason and the Rationalization of Society. Translated by T. McCarthy ed1984.

11. Benjamin W. The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction1969.

12. Jencks C. The Language of Post-Modern Architecture1977.

13. Venturi R. Complexity and Contradiction in Architecture. New York: Museum of Modern Art Press; 1966.

14. Le Corbusier. Towards a New Architecture. London: Architectural Press; 1946.

15. Pallasmaa J. The Eyes of the Skin: Architecture and the Senses. Chichester, UK: John Wiley & Sons; 2005.

16. Nasr SH. Islamic Art and Spirituality. Albany: SUNY Press; 1987.

17. Pirnia MK. Style Study of Iranian Architecture (Sabk Shenasi-ye Memari-ye Iran). Tehran: Cultural Research Office; 1991.

18. Akbari AA, Bazrafkan K, Tehrani F, Soltanzadeh H. Explaining Contextual and Regional Design Approaches in Iranian Architecture: Case Study of Notable Works in Tehran. Journal of Urban Management. 2017.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۴/۰۷/۱۶

ارسال

۱۴۰۴/۰۴/۰۹

بازنگری

۱۴۰۴/۰۷/۰۸

پذیرش

۱۴۰۴/۰۷/۱۵

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

رنجبر ه. .، وفامهر م.، خسرو صحاف س. م.، و طبسی م. . (1404). تحلیل تطبیقی بحران معنا و جستجوی معنویت: مطالعه موردی معماری مسکونی معاصر غرب و ایران. تجلی هنر در معماری و شهرسازی، 1-20. https://jmaaue.org/index.php/jmaaue/article/view/102

مقالات مشابه

1-10 از 73

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.