بررسی عوامل مؤثر در ارتقاء کیفی آموزش طراحی معماری پایدار در مقطع کارشناسی مهندسی معماری در ایران
کلمات کلیدی:
ارتقاء کیفی, آموزش معماری, طراحی معماری پایدار, یادگیری, کارشناسی مهندسی معماریچکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر ارتقاء کیفی آموزش طراحی معماری پایدار در مقطع کارشناسی مهندسی معماری در دانشگاه‌های ایران است تا ابعاد ساختار آموزشی، روش‌های تدریس و محتوای دروس مؤثر بر این فرایند شناسایی و اولویت‌بندی شوند. این تحقیق از نوع توصیفی–تحلیلی و به لحاظ هدف، کاربردی است. داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی گردآوری شده‌اند. ابزار پژوهش پرسشنامه‌ای پنج‌گزینه‌ای بر اساس طیف لیکرت بوده که در دو مرحله طراحی شد. در مرحله اول، متخصصان حوزه آموزش معماری مؤلفه‌های پیشنهادی خود را ارائه کردند و در مرحله دوم، پرسشنامه نهایی بر اساس آن تنظیم و میان جامعه آماری شامل 50 نفر از کارشناسان و اعضای هیئت علمی رشته معماری در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی و علم و صنعت توزیع گردید. نمونه‌گیری به روش گلوله برفی انجام شد و داده‌ها با استفاده از آزمون کروسکال–والیس و آزمون H تحلیل شدند. پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از 0.8 تأیید گردید. نتایج تحلیل آماری نشان داد که میان شاخص‌های مختلف در سه معیار ساختار آموزشی، روش‌های آموزشی و محتوای دروس تفاوت معناداری وجود دارد (p<0.05). در معیار ساختار آموزشی، گنجاندن دروس عملی و نظری مرتبط با پایداری در دو سال نخست تحصیل بالاترین امتیاز را کسب کرد، در حالی که ترویج ابعاد کلی آموزش توسعه پایدار پایین‌ترین رتبه را داشت. در معیار روش‌های آموزشی، پوشش رسانه‌ای منظم و مستمر مسائل پایداری در سطح دانشکده معماری بیشترین تأثیر را داشت و تشویق دانشجویان به خلاقیت در ارائه دروس نظری کمترین اثر را نشان داد. در معیار محتوای آموزشی، تغییر در عنوان و محتوای دروس بالاترین اولویت و تحلیل ضرورت پرداختن به پایداری در سطوح سیاست‌گذاری پایین‌ترین اولویت را دارا بود. در مجموع، تغییر در محتوای آموزشی بیشترین اهمیت و تغییر در ساختار آموزشی کمترین اهمیت را از دیدگاه کارشناسان به خود اختصاص داد. یافته‌ها بیانگر آن است که ارتقاء آموزش طراحی معماری پایدار در ایران مستلزم بازنگری در سه حوزه اساسی یعنی ساختار آموزشی، روش تدریس و محتوای دروس است. تمرکز بر اصلاح محتوای دروس و ادغام نظریه و عمل در مراحل اولیه آموزش، می‌تواند موجب بهبود یادگیری و افزایش آگاهی زیست‌محیطی دانشجویان شود. همچنین بهره‌گیری از رسانه‌ها برای ترویج فرهنگ پایداری و مشارکت فعال دانشجویان در یادگیری تعاملی، نقش مؤثری در ارتقاء کیفیت آموزش معماری پایدار خواهد داشت.
دانلودها
مراجع
1. Tawfik M, El Sayed M, Emad S. A sustainable development comprehensive view in architectural education: Case study to reimage the urban public space with a special focus on Giza Zoo. Journal of Urban Research. 2024.
2. İsmailoğlu S, Çavdar AA. The Status of Sustainability in Architectural Education. Üniversite Araştırmaları Dergisi. 2024;7(1):18-26.
3. Pourali S, Kazemzadeh M, Pourali M. Teaching Sustainable Design in Iranian Architecture (From the Viewpoint of Farhad Ahmadi). Architecture Studies. 2020;3(16):2-9.
4. Boarin P, Martinez-Molina A, Juan-Ferruses I. Understanding students' perception of sustainability in architecture education: A comparison among universities in three different continents. Journal of Cleaner Production. 2020;248:119237.
5. Council USGBC. LEED reference guide for building design and construction: US Green Building Council; 2023.
6. Alijoo Z, Abedini H. Utilizing Energy Simulation Methods to Enhance Sustainable Architecture Education in Iran. Memar Shahr Quarterly. 2023:123-39.
7. Ashtari B, Yeganeh M, Bamanian M. Structural Analysis of Research-Oriented Methods and Approaches in Sustainable Architecture Design. Environmental Science Studies. 2022;7(3):5172-87.
8. Pilehchiha P, Kazemi M. Evaluating the Status of University Education in the Field of Sustainable Architecture; Case Study: Residential Buildings in Tehran. Iranian Architecture and Urban Planning. 2022;13(1):231-44.
9. Blizzard JL, Klotz LE. A framework for sustainable whole systems design. Design Studies. 2012;33(5):456-79.
10. Schiano-Phan R, Soares Gonçalves JC. Sustainability in Architectural Education. Sustainability. 2022;14(17):10640.
11. Mohamed KE. Sustainable architectural design education: an improved experimental method in a 3rd year design studio. ARCHive-SR. 2020;4(1):64-74.
12. Mohamed KE, Elias Özkan ST. Sustainable architectural design education: A pilot study in a 3rd year studio. International Journal on: The Academic Research Community Publication. 2018:130-9.
13. Taghipour Ghasabi B, Mirza Ahmadi A. Investigating Sustainable Architectural Design with a Bionic Architecture Design Approach and Their Interrelation. Shabak. 2019;5(7):19-26.
14. Stasinpolous TN, editor Education for sustainable architecture. Proceedings of the PLEA2005-The 22nd Conference on Passive and Low Energy Architecture; 2005; Beirut, Lebanon.
15. Posada D, editor Designing a way out of the box: Teaching sustainable design with technology. Proceedings of the Solar Conference; 2004: AMERICAN SOLAR ENERGY SOCIETY; AMERICAN INSTITUTE OF ARCHITECTS.
16. Khodabakhshian M, Mofidi Shemirani SM. Underground Spaces in the Indigenous Architecture of Iran's Hot and Dry Climate. Journal of Urban Identity. 2014(17):35-44.
17. Yeang K, Yeang LD. EcoDesign: A Manual for Ecological Design. London: Maringenna Plazzi, John wiley & Sons, Ltd.; 2008.
18. Lang J. Creating Architectural Theory: The Role of the Behavioral Sciences in Environmental Design. Translated by A. Einifar. 3rd ed. Tehran: University of Tehran Press; 2007.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 Noorolhoda Ahmad Soltani (Author); Amir Saeid Mahmoodi; Mahyar Bastani (Author)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.
